|
TBMM'nin hukuku hakimiyet ve hükümraninin mümessili hakikisi olduğuna dair heyeti umumiye kararı Kabul Tarihi: 1/11/1338
|
Türkisches Gesetz
vom 1. November 1338 (1922)
|
|
Bir kaç asırdır saray ve Babı âliniı cehalet ve sefahatı yüzünden Devlet
ayım felâketler içinde müthış bır surette çalkalandıktan sonra nihayet
tarihe ıntıkal etmiş bulunduğu bır anda Osmanlı İmparatorluğunun müessis
ve sahibi hakikisi olan Türk mılleti Anadoluda hem harici düşmanlarına
karşı kıyam etmiş, hem de o düşmanlarla birleşip Mıllet aleyhine
harekete gelmiş olan saray ve Babı âli akeyhıne mücahedeye atılarak
Türkiye Büyük Mıllet Meclisi ve onun hükûmeti ve ordularını bıteşkil
harici düşmöanlar saray ve babı âli ile fiilen ve müsellehan ve malum
müşkilâtı şedide ve mahrumiyeti elime içinde cidale girişmiş, bu günkü
halas gününe vasıl olmuştur. Türk milleti saray ve Babı âlinin hiyanetini gördüğü zaman Teşkilatı Esasıye kanunu isdar ederek onun birinci maddesi ile Hakimiyeti Padışahtan alıp biyyat Millete ve ikinci maddesi ile İcrai ve Teşrii kuvvetleri onun yedi kudretine vermiştir. Yedinci madde ile de harp ilânıö Sulh akdi gibi bütün kukuku hükümraniyi Milletin nefsinde cem eylemiştir. Binaenaleyh; o zamandan beri eski Osmanlı İmparatorluğu tarıhe indikal edip yerine yeni ve Milli bir Türkiye Devleti yıne o yamandan beri padişajlık merfu olup yerıne Türkiye Bülük Millet Meclisi kaım olmuştur. Yani bu gün İstanbul'da bulunan heyet mevcudiyetini usulen himaye edecek hiç bir meşru ve gayri ecnebi kuvvete ve myahareti Milliyeye malik olmayıp bir yılli yail halindedir. Millet şahsi hükümranlık ve saray halkı ve etrafınn sefahati esası üyerine müesses bir saltanat yerine asıl halk kütlesinin ve köylünün hukukunu himaye ve saadetini tekeffül eden bir halk Hükümeti idaresi tesis ve vaz etmiştir. Hal böyle iken İstanbul'da düşmanlarla teşriki mesai etmiş olanların elan huluku hilafet ve saltanat ve hukuku hanedandan bahseylemelerini görmekle müsrağrakı hayret bulunuyoruz. Tevfık Paşanın telgrafı kadar garip ve acıp ve hilafı mavakka bir vesika tarihte nadir görülmüştür. Binaenaleyh Türk,ye Büyük Millet Meclisi berveçhi ati mevaddı meşrü ilana karar vermiştir:
|
|
|
1. Teşkilâtı Esadiye kanunu ile Türkiye halkıö hukuku hakimiyet
ve hükümranesini mümessili hakikisı olan Türkiye Bğyğk Millet Meclisinin
şahsiyeti maneveiyesinde gayri kabili terk ve tecezzi ve ferağ olmak
üzere temsile ve bilfiil istimale ve İradei Milliyeye istinat etmeyen
hiç bir kuvvet ve heyeti tanımamapa karar verdiği cihetle Misaki Milli
hudutları dahilinde Türkiye Büyük Millet Meclisi hükûmetinden başka
şekli hükûmetınden başka şekli hükûmeti tanımaz. Binaenaleyh Türkiye
Halki Hakimieti şahsiyeye müstenit olan İstanbul'daki şekli hükûmeti 16
Mart 1336 (1920) dan itibaren ve edebiyen tarihe müntakil addeylemiştir.
|
§ 1. Da das türkische Volk mit dem Verfassungsgesetze
beschlossen hat, daß seine Souveränitäts- und Herrschaftsrechte
von der juristischen Persönlichkeit der Türkischen Großen
Nationalversammlung, die seine wahre Repräsentantin ist, derart verkörpert
und tatsächlich ausgeübt werden können, und daß sie
keine Macht oder Körperschaft anerkennt, die sich nicht auf den Willen
der Nation gründet, erkennt es keine Regierungsform außer der
Regierung der Türkischen Großen Nationalversammlung innerhalb
der Grenzen des Nationalpaktes an. Deshalb betrachtet das türkische Volk die Form der Regierung in
Konstantinopel, die sich auf die Souveränität einer Person gründet,
vom 16. März 1920 an für immer als der Geschichte angehörend.
Der 16. März 1920 war der Tag, an dem der zwischen der Anatolischen Bewegung und der osmanischen Regierung gegründeten Nationalpakt durch die Besetzung von Istanbul / Konstantinopel durch die Alliierten zerbrach und gleichzeitig zur ersten Wahl der Großen Nationalversammlung führte, die am 23. April 1920 erstmals zusammentrat.
|
|
2. Hilâfet; hanedanı âli Osman'a ait olup Halıfelığe Türkıye
Büyük Millet Meclisi tarafından bu janedanın ilmen ve ahlâken erşet ve
eslah olanı intihap olunur. Türkiye Devleti makamı hilafetin istinatgahıdır.
|
§ 2. Das Kalifat steht der Dynastie des Hauses Osman zu.
Zum Kalifen wird das an Wissen und Charakter stärkste und beste Mitglied
dieser Dynastie durch die Türkische Große Nationalversammlung
gewählt.
Der türkische Staat ist die Stütze des Kalifats. Der Sultan war gleichzeitig auch Kalif (= Oberhaupt aller Muslime (nur von den sunnitischen anerkannt), jedoch ohne geistliche Gewalt); mit der Abschaffung des Sultanats wurde das Kalifat eigenständiges geistliches Amt.
|
|
Das Gesetz schaffte faktisch
die Monarchie in der Türkei ab ohne daß die Türkei dadurch
formal Republik wurde; die Erklärung zur Republik erfolgte erst durch
Gesetz
vom 29. Oktober 1923. Mit diesem Gesetz endete ferner die Existenz des
Osmanischen Reiches.
|
|
|
Quelle: |
Quelle:
|